CÁC PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC CỦA SINH VIÊN

                                                                       Người thực hiện: Trần Văn Hạnh

A/ Ðiều kiện và động cơ tự học hiện nay của HSSV.
        Ðặc điểm cơ bản của dạy học ở đại học và cao đẳng là tính giao lưu suy nghĩ, giao lưu nhận thức và trí tuệ sinh động, một cuộc đối thoại đa chiều giữa thầy và trò, giữa trò với nhau giữa nhận thức cũ với nhận thức mới, giữa cái đã biết và cái chưa biết, cái khẳng định và cái hoài nghi.
        Ðối với sinh viên mỗi buổi học trên lớp phải trở thành một dạng hoạt động nhận thức tích cực tự giác mang tính phát hiện, tính tưởng tượng đầy hứng thú.
        Tuy nhiên, tình hình tự học của sinh viên hiện nay còn hạn chế với các lý do sau đây:
        + Cách dạy và học ở cao đẳng hiện nay là sự truyền đạt kiến thức một chiều, đơn điệu tẻ nhạt từ thầy đến trò. Thầy cứ giảng, trò cứ nghe, thầy nói gì, trò ghi nấy, ghi càng đầy đủ càng chi tiết lời thầy giảng càng tốt và thế là về học thuộc lời thầy dạy là đủ.
        + Chất lượng đầu vào của ta còn thấp, đối với sinh viên khoa toán nhiều em chưa yên tâm trong học tập còn"đứng núi này trông núi nọ" muốn tiếp tục thi đại học.
        + Kế hoạch đào tạo của ta còn nặng nề, tổng giờ lên lớp còn lớn, do đó việc tự nghiên cứu đã bị hạn chế nhiều.
        + Nội dung đào tạo của ta nhiều khi còn chồng chéo ví dụ trong chuyên nghành toán đã có môn tập hợp Logíc nhưng sinh viên phải tự học thêm môn Logíc học ở phần đại cương.
        + Hệ thống phương tiện dạy học chưa hiện đại, chưa khoa học, chẳng hạn như hệ thống thư viện về phòng đọc, qui trình mượn sách, trình độ các bộ phụ trách.
        + Tài liệu, giáo trình, sách tham khảo còn thiếu, quan điểm trình bày của mỗi tác giả mỗi khác (như giáo trình đại số Ðại cương) làm cho sinh viên tự nghiên cứu để nắm lấy kiến thức là khó.
        + Khả năng tự đọc giáo trình của sinh viên còn hạn chế chưa được chú ý đúng mức.

B/ Các phương pháp khả thi về đẩy mạnh tự học.
            1) Hướng dẫn đọc giáo trình.
- Thực tế sinh viên tự đọc giáo trình còn hạn chế và chưa được chú ý đúng mức, tự đọc giáo trình của sinh viên không có kế hoạch, thiếu hệ thống, không theo một qui định hợp lý, họ đọc sách tuỳ hứng chứ không theo yêu cầu của giáo viên. Thời gian tự đọc giáo trình của sinh viên còn ít, chủ yếu tập trung chuẩn bị vào thời điểm thi học kỳ.
- Việc kết hợp giữa đọc và ghi chép, tích luỹ tư liệu và việc xử lý tư liệu ứng dụng thông tin để giải quyết  các nhiệm  vụ học tập chưa hiệu quả.
- Sinh viên còn nhiều yếu kém trong hầu hết các kỹ năng cơ bản của quá trình tự đọc giáo trình .
- Xuất phát từ những đặc điểm tự đọc giáo trình tự nhiên là một bộ phận cơ bản và đặc thù của hoạt động tự học của sinh viên trường cao đẳng. Về phía giáo viên cần trình bày bài giảng ở những phần chủ yếu, phần còn lại là giới thiệu tham khảo để sinh viên tự đọc hoặc hướng dẫn tham khảo phương pháp giao nhiệm vụ cho sinh viên tự đọc giáo trình.
- Ðể nâng cao hiệu quả đọc giáo trình thì hệ thống thư viện cần phải đổi mới, chẳng hạn phòng đọc có thể đặt ở tầng trệt, phục vụ bạn đọc ban đêm, cán bộ thư viện có thể hướ?g dẫn sinh viên phương pháp làm việc với sách.
- Nhà trường cần mở lớp bồi dưỡng cho sinh viên về hệ thống một qui trình, kế hoạch và những kỹ năng tự đọc sách.

2) Cải tiến phương pháp làm việc trên lớp.
- Người thầy phải có chuyên môn vững vàng, phấn đấu trong một thời gian ngắn có thể truyền đạt một lượng thông tin nhiều nhất, bằng phương pháp dễ tiếp thu.
- Trên lớp giáo viên cũng cần tạo ra những tình huống có vấn đề để sinh viên tìm tòi sáng tạo thấy được cái hay của môn học.
- Ðối với sinh viên phải thường xuyên thay đổi phương pháp học tập để phù hợp cách học ở cao đẳng và đại học, phải chịu khó học tập và rèn luyện.
- Trước khi lên lớp sinh viên cần chuẩn bị bài học chu đáo, muốn làm được như vậy thì phải đọc tài liệu, giáo trình.

3) Giao đề tài nghiên cứu theo nhóm hoặc cá nhân.
- Chất lượng đầu vào của sinh viên chưa cao, tâm lý của giáo viên giao đề tài nghiên cứu cho sinh viên còn ngại, chưa dám mạnh dạn, giáo viên mất thời gian cho hướng  dẫn, thủ tục rườm rà.
- Quyền lợi của sinh viên không được là bao, trong khi đó sinh viên mất thời gian làm đề tài, ảnh hưởng đến các môn học khác, chưa kể bỏ tiền túi ra để đánh máy, đóng tập.
- Ðề tài giáo viên giao cho sinh viên có phạm vi rộng hoặc khó, trình độ của giáo viên chưa đáp ứng.
- Ðể đưa phong trào nghiên cứu trong sinh viên thì:
    + Nhà trường cần tạo điều kiện cho giáo viên hướng dẫn, có chế độ khuyến khích và giáo chủ động cho giáo viên hướng dẫn trong việc đánh giá và xét miễn thi học phân môn,
    + Cần hổ trợ các chi phí của đề tài cho sinh viên.

Quay lại đầu mục