Tính acid trong cơ thể và sự lăo hoá

Ở trẻ mới sinh, cơ thể trẻ có tính kiềm, nhưng theo thời gian, những tế bào trong cơ thể của trẻ sẽ có tính acid hơn và bắt đầu biểu lộ “tuổi tác” của chúng. C̣n cơ thể người cao tuổi và những người đau ốm thường bị “ô nhiễm” bởi các chất thải acid độc hại. Sự nhiễm acid này có thể xảy ra trong tế bào, ngoài tế bào, trong tất cả các cơ quan, mô, xương và dịch cơ thể…

Sự tích lũy độc chất trong cơ thể

Sự tích lũy những chất độc có tính acid trong cơ thể là một đặc điểm của quá tŕnh lăo hóa. Trong đời sống thường nhật, các tế bào của cơ thể sẽ tạo nên những chất thải, hệ tiêu hóa tạo ra những sản phẩm thải và môi trường xung quanh ta sẽ đưa độc chất vào cơ thể. Sức khỏe và sự lăo hóa được phản ánh qua việc cơ thể có thể loại bỏ những loại độc chất nào, cũng như bao nhiêu độc chất c̣n lưu lại trong tế bào và các mô?

Quá tŕnh lăo hóa cơ thể bắt đầu từ lúc chào đời và diễn biến liên tục, cho dù không có sự ô nhiễm từ thức ăn hoặc môi trường mà chúng ta đang sống. Thậm chí, ngay trong một môi trường hoàn hảo, cơ thể trẻ sơ sinh vẫn tạo ra những sản phẩm thải và đây là một kết quả tất yếu của quá tŕnh bài tiết, chuyển hóa thức ăn, các quá tŕnh tạo năng lượng trong cơ thể…

Nếu chúng ta giữ cho da và những cơ quan khác, các tuyến, các cơ và tất cả những mô của cơ thể có độ kiềm giống như khi c̣n là một trẻ sơ sinh, th́... chúng ta sẽ được “trường sinh bất lăo”.

Những dấu hiệu khởi đầu của mô cơ thể có tính acid

- Gặp những vấn đề về da, như có mụn, eczema, chốc lở, phong ngứa...
- Hơi thở có mùi khó chịu và lưỡi bị đóng trắng.
- Lo âu, trầm cảm, kích động, hoang mang, choáng váng, nhức đầu.
- Mệt mỏi, muốn ngủ nhiều, yếu ớt, năng lực kém hoặc giảm hoạt động.
- Nhức toàn thân, đau cơ, đau khớp.
- Cảm thấy buồn nôn, khó chịu.
- Tiêu chảy hoặc táo bón, ợ nóng, sưng phù, nước tiểu khai và có màu sẫm.
- Nhịp tim bất thường, tuần hoàn kém, khó thở, lạnh tay chân.
- Dị ứng với thức ăn và hóa chất.

Dấu hiệu lâu dài của mô nhiễm acid

- Loăng xương.
- Ung thư.
- Tim mạch.
- Miễn dịch kém, dễ bị nhiễm nấm, nhiễm khuẩn.
- Rụng tóc.
- Tiểu đường.
- Viêm khớp, thống phong.
- Suy thận, sỏi trong gan và túi mật.
- Bệnh về hệ tiêu hóa.
- Các bệnh về mắt.
- Dị ứng, suyễn.
- Rối loạn tâm thần nghiêm trọng.
- Xơ hóa màng tế bào.
- Đau nửa đầu.

Giảm khẩu phần ăn có thể giúp làm chậm quá tŕnh lăo hóa. Lời khuyên này nghe qua có vẻ là nghịch lư, nhưng cũng đáng để chúng ta suy ngẫm. Nếu cơ thể hấp thu ít thức ăn th́ số lượng độc chất từ thức ăn có thể sẽ giảm, v́ có thể giảm quá tŕnh xử lư thức ăn, lưu trữ và bài tiết chất thải.

Chúng ta cũng có thể điều chỉnh acid cơ thể (độc chất nội tế bào và ngoại tế bào) bằng cách ăn uống những loại thực phẩm có tính kiềm, và quan trọng là thực hiện những hoạt động có thể tạo nên kiềm tính cho cơ thể như tập thể dục, thở sâu, thư giăn, thiền...

Tính acid hoặc kiềm của một số thực phẩm

Rất kiềm

Gồm những loại rau non, tươi; trái cây mọc hoang được hái chín cây. Dưa tây (melon) được xem là có tính kiềm mạnh, kế đó là chà là, xoài, đu đủ, những loại dịch ép trái cây tươi, nước ép dược liệu, rau cải ăn sống, xà lách xoong, rong biển...

Kiềm nhẹ

Đậu, giá, hạt... Đậu khô có tính acid nhẹ nhưng khi thành giá chúng trở nên có tính kiềm trung b́nh; Đậu tươi có tính kiềm nhẹ, đặc biệt khi chúng c̣n xanh.

Dược liệu khô, trà dược, rau cải trụng, các loại hạt (nut), gia vị tươi (đặc biệt là gừng, gừng càng tươi th́ kiềm tính càng cao), mật... Đây là những thực phẩm thể hiện tính kiềm nhẹ.

Trung tính

Dầu thực vật, sản phẩm từ đậu nành, đậu luộc, hạt rang...

Acid nhẹ

Trà, cà phê, gà vịt, rượu nguyên chất, bơ, phó mát (cheese), bánh nướng, khoai tây, muối tinh luyện, dấm trắng, sốt cà chua....

Acid mạnh

Thịt đỏ, chất làm ngọt nhân tạo, dược phẩm, thức uống có ga, nước ngọt. Đường thẻ trắng là một loại thực phẩm có tính acid mạnh, những loại thức uống đóng hộp là “hại” nhất v́ chúng chứa đường, chất làm ngọt nhân tạo với hàm lượng cao acid phosphoric.... Các loại thức uống này, sau khi tiêu hóa, sẽ để lại một “kho” acid trong cơ thể chúng ta. Vấn đề quan trọng cần lưu ư là các loại dịch ép trái cây, nếu được uống ngay sau khi ép, chúng sẽ có tính kiềm, nhưng nếu đă vô hộp hoặc được đóng chai bày bán ở siêu thị th́ lại có tính acid.

Ăn uống như thế nào để cân bằng acid-kiềm?

Trong đời sống, đôi khi chúng ta vẫn cần phải ăn những loại thực phẩm có tính acid. Với những trường hợp này, tính acid có thể được trung ḥa nếu bạn ăn thêm một ít rau cải tươi. Tuy nhiên, để trung ḥa tính acid, ta không cần phải ăn những thực phẩm có tính acid và kiềm trong cùng một bữa ăn. Chẳng hạn ta có thể bù đắp kiềm tính cho khẩu phần ăn có tính acid sau vài giờ (sau khi thức ăn có tính acid đă được tiêu hóa) bằng một ít dưa tây. Nếu một bữa ăn đảm bảo được 10% protein và 90% rau cải th́ nói chung, bữa ăn sẽ có tính chất từ trung tính đến kiềm nhẹ.

Các thực phẩm có nhiều tính kiềm là những loại giàu enzyme và ở trạng thái tự nhiên; Chúng ta cũng nên biết, thực phẩm sẽ trở nên acid hơn nếu chúng được nấu nướng (đặc biệt là thực phẩm chiên, chiên khét); Các loại thực phẩm để lâu, đóng hộp, xông khói hoặc làm khô, thực phẩm chứa những hóa chất dùng trong chế biến như chất bảo quản, chất ổn định, chất tạo màu, tạo mùi, tạo nhũ tương...

Những yếu tố khác ảnh hưởng đến tính acid trong cơ thể

Sống trong môi trường đô thị ồn ào náo nhiệt, tính acid trong cơ thể sẽ tăng cao do ảnh hưởng của khí thải, xe cộ, tiếng ồn và đặc biệt là khói thuốc. Khói thuốc sẽ lấy đi oxy trong cơ thể và làm hạ mức pH, tăng tính acid và làm giảm năng lượng cơ thể. Tất cả những yếu tố này sẽ làm cơ thể bị lăo hóa một cách nhanh chóng và hậu quả là gây ra bệnh tật.

Trạng thái tinh thần và cảm xúc của chúng ta cũng có tác động vô cùng quan trọng đến tính acid hoặc kiềm trong cơ thể. Cảm xúc bi quan sẽ làm tăng acid trong cơ thể cũng như acid niệu; Thể chất bị tổn thương cũng sẽ tiết ra rất nhiều acid.

Những tổn thương về tinh thần có thể sản sinh ra acid nghiêm trọng hơn là những tổn thương về thể chất. Stress sẽ tạo nên acid cơ thể và acid này càng làm stress trở nên trầm trọng hơn, ṿng luẩn quẩn này có thể được “cắt đứt” bằng cách nghỉ ngơi, tập thiền, bổ sung những thực phẩm có tính kiềm....

Như vậy, để làm chậm tiến tŕnh lăo hóa, đẩy lùi bệnh tật; giữ cho cơ thể luôn trẻ trung, khỏe mạnh, bạn nên thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lư - và quan trọng nhất là luôn giữ cho cuộc sống tinh thần thoải mái và thư giăn.

                                                                                                       DS. Nguyễn Bá Huy Cường - Úc
                                                                                                     (Ngày 16/12/2004 - TC SK&ĐS)